Zijn de inwoners van Zeelst echt zo bijzonder als wordt beweerd? Zeelst Schrijft Geschiedenis start een grootscheeps dna-afstammingsonderzoek naar de herkomst van de bevolking van de Kempen, in het bijzonder van Zeelst en Meerveldhoven. Het publiek speelt daarbij een belangrijke rol: ofwel door speeksel af te staan ofwel door een gezin uit 1650 te adopteren en op zoek te gaan naar nog levende afstammelingen.
Een apart ras?
Over de herkomst van de inwoners van Zeelst doen de meest wonderlijke verhalen de ronde:
De gewoonten, gebruiken en zeden van de oude Zeelstenaren verschillen opvallend van die der omringende dorpen.
Men is geneigd aan te nemen, dat men hier in de grijze oudheid te maken heeft met de nederzetting van een apart ras.archivaris W. Klaasen , 1971
Traditionele genealogische bronnen bieden helaas niet de mogelijkheid dit raadsel op te lossen; de nieuwste DNA-technieken daarentegen wel. Vandaar dat heemkundekring Zeelst Schrijft Geschiedenis dankbaar gebruik maakt van het aanbod van Annelies van Bronswijk, emeritus hoogleraar aan de Technische Universiteit Eindhoven, om met een team van heemkundigen, genealogen en andere vrijwilligers en met behulp van de nieuwste onderzoeksmethoden op zoek te gaan naar de ware herkomst van de inwoners van de Kempen, in het bijzonder van Zeelst en Meerveldhoven.
Vele nazaten wonen nog in de (Nederlandse en Belgische) Kempen
Projectgroep ‘een Zeelster Slag’
De projectgroep bestaat uit enkele leden van heemkundekring Zeelst Schrijft Geschiedenis: Ad van Run, Wim Senders, Jan Bressers, Jac van Lieshout en Wim Silverentand, waaraan is toegevoegd Annelies van Bronswijk.
Afstammingsonderzoek met DNA-technieken
Onlangs, in februari 2013, werd duidelijk dat een oud vijftiende-eeuws skelet in de grond onder de parkeerplaats van de sociale dienst te Leicester (Engeland). Het skelet was van Koning Richard III van Engeland die op bijna 33 jarige leeftijd was gesneuveld in 1485. Hoe kwam men er achter dat dit het skelet van de Koning was?
Koning Richard III van Engeland
Aan de normale archeologische onderzoeksmethoden was genetisch onderzoek toegevoegd van DNA-resten en dat was vergeleken met het zogenaamde mtDNA van twee nog levende nakomelingen van de moeder van Richard. De mannelijke nakomelingen waren al in de 15de eeuw vermoord.
Skelet was van Koning Richard III van Engeland
In het geval van Koning Richard, heeft men het ruim 500 jaar oude skelet verbonden met nakomelingen in de huidige tijd. Dezelfde technieken kunnen benut worden om een groep mogelijke verwante mensen van nu te verbinden met hun voorouders van ruim 350 jaar geleden en zelfs verder terugkijken tot tientallen duizenden jaren geleden. En dat is wat het project ‘een Zeelster slag’ gaat doen.
Wereldomvattend onderzoek
Het project ‘Een Zeelster slag’ is een klein onderdeel van een wereldomvattend onderzoek naar de verspreiding van de mensen over de aarde: de trektocht der mensen. De uitkomsten van het onderzoek zullen eind 2014 worden gepubliceerd en gepresenteerd, o.a. tijdens het internationale genealogische congres te Oslo.
De geschiedenis kent kleine en grote volkverhuizingen
Start omstreeks 1650
Uitgangspunt van het onderzoek vormen de bijna 120 gezinnen die omstreeks 1650 in de parochie Zeelst-Meerveldhoven -in die tijd vormden Zeelst en Meerveldhoven samen één parochie- woonden. Een aantal van deze gezinnen is in de loop der jaren uitgestorven, maar andere families bestaan nog steeds. Enkele veel voorkomende namen zijn: Lauwers / Louwers, Steijmans, Eliens, Baselmans / Bazelmans, Boogers / Bogaards, van Nunen / Nuenen, Oosterbosch, Bijnen,van der Vloet / van Vleuten. Een volledig overzicht vindt u hier.
Wangslijmvlies
Het DNA uit het wangslijmvlies van nu nog levende mannen en vrouwen die rechtstreeks van deze gezinnen uit 1650 afstammen bevat het antwoord op de vraag omtrent de ware herkomst van de inwoners van de Kempen, in het bijzonder van Zeelst en Meerveldhoven. Vrouwen spelen daarbij een bijzondere rol. Het onderzoek gaat namelijk uit van de veronderstelling dat vrouwen een groter aandeel hebben in de oorspronkelijke bevolking dan mannen!
Genealogie databank
Een centrale rol in het onderzoek speelt de enorme databank die genealoog Ad van Run in de afgelopen 40 jaar heeft aangelegd. Dankzij de door Van Run verzamelde genealogische gegevens is het vrij eenvoudig een link te leggen tussen een gezin uit 1650 en hun afstammelingen tot circa 1930-1940. Voor meer recente gegevens is het project echter aangewezen op de bijdrage van vrijwilligers die bereid zijn op basis van de reeds beschikbare gegevens op zoek te gaan naar nu nog levende afstammelingen.
Laboratoriumonderzoek
We kijken naar de mensen die rond 1650 woonden in de Parochie Zeelst-Meerveldhoven of er hun kinderen lieten dopen. Na uitgebreid stamboomonderzoek kiezen we 14 vrouwen en 14 mannen uit waarvan we weten dat ze nakomelingen hebben tot op de huidige dag. Vervolgens vragen we een aantal nakomelingen uit ieder van de 28 stambomen om wat wangslijmvlies af te staan. Dat DNA-materiaal gaat naar gespecialiseerde laboratoria van ‘National Geographic’ om na te gaan waar de stamouders van deze 28 stambomen vandaan komen. Waren de bewoners van Zeelst-Meerveldhoven oorspronkelijk Kelten? Of Germanen? Of voornamelijk Romeinen? Zitten er misschien zelfs Neanderthalers onder de oudste leden van de clans?