Witte gij ’t nog?

Verloren soldaten ‘terecht’

Deze foto van een Engelse begraafplaats aan de Veldhovense Van Vroonhovenlaan gemaakt door Len (Leonard) Hart kwam in 1995 in handen van Jan van Beers. Na zijn overlijden ging de foto naar de heemkundekring Zeelst Schrijft Geschiedenis (ZSG). Na onderzoek blijkt het te gaan om tijdens Market Garden gesneuvelde Engelse militairen die begraven waren bij een veldhospitaal bij basisschool de Meerhoef in Meerveldhoven.

Veldhovenaar Jan Bressers, lid van ZSG, ging naar aanleiding van de foto op onderzoek uit en ontdekte dat de militairen tegenwoordig op de Britse oorlogsbegraafplaats in Valkenswaard liggen. Bressers: ,,Toen ik de foto zag, vroeg ik me af wie die Engelse militairen waren. Ik wist al dat er daar geen graven meer lagen, dus ik vroeg me ook af wat er met de graven was gebeurd. Ik heb ze uiteindelijk allemaal teruggevonden.”

Len Hart was kwartiermaker van het 23e veldhospitaal van de 15e Schotse divisie. Deze trok vanuit Nederland door naar Mölln in Duitsland en werd daar gedemobiliseerd. In 1995 maakte Lens zoon Bill met enkele familieleden dezelfde tocht die zijn vader maakte. Zo kwam hij in contact met de in 2012 overleden Jan van Beers. Hij wist veel van de geschiedenis en leidde de familie rond in Veldhoven.

De 106 in Veldhoven begraven mannen tussen de 17 en 36 jaar sneuvelden in ruim een maand tijd. Bressers: “Als onderdeel van operatie Market Garden moesten ze in die periode richting Wintelre om Best te bereiken, om zo contact te maken met de geallieerde troepen daar om het hele vliegveld in handen te krijgen. Richting het Hoogeind zat echter een blokkade van Duitsers, dus moesten ze een flinke strijd leveren.”

Er zijn 70 Engelse militairen in het hospitaal behandeld en gestorven. ,,Nog los van de mannen die ‘killed in action’ waren en begraven werden op het kerkhof van Oerle. Moet je je voorstellen dat die mannen in Normandië aan land zijn gegaan en dus al heel wat gevochten hadden.”

Bressers vermoedt dat nooit bekend is geweest hoeveel Engelse militairen hier indertijd gesneuveld zijn. “Er is altijd aandacht geschonken aan de burgerslachtoffers, maar nooit aan hoeveel Engelse jongens hier het leven hebben gelaten. Dat is bijzonder. Op de foto kun je ook zien dat er mensen keken naar de teraardebestellingen. Eén van de ooggetuigen vertelde dat er ziekenwagens kwamen waar het bloed zo uitliep.”

Nog voor de herbegrafenis in Valkenwaard in mei 1945 hadden de Meerveldhovenaren al geld ingezameld voor 75 kruizen.

De militairen liggen inmiddels allemaal op Valkenswaard War Cemetery van de Commonwealth War Graves Commission (CWGC). ©FotoMeulenhof

MEER VERHALEN

De Maria van Heers

Langs ’s-Heren wegen kun je op verrassende plekjes een Mariakapelletje tegenkomen. Of een Mariagrot zoals op Heers.

Michieleke begraven te Veldhoven

Tot 1900 werd de laatste kermisdag afgesloten met een heuse begrafenis. Michieleke, een manneke gemaakt van een peen of bietwortel werd dan in een sigarenkistje onder luid gejammer begraven.

Zo zeeje we dè

De familie Van der Meeren op Schoot heeft een overzicht gemaakt van uitdrukkingen die in hun familie vaak gebruikt werden.

Plankgasfeest

De carnaval van 2003 stond op stapel en Ad Welten zou als prins Caravano de prins van Groot-Veldhoven zijn. De kasteleins van Veldhoven-Dorp hadden het plan geopperd om op dinsdag hun cafés te sluiten en gezamenlijk een grote feesttent op de Plaatse te zetten.

Op slot

Jan Huijbers van Schoot was vaste klant in De Plank, het café van Joop en Joke Joly dat nu ‘In d’n Olie-fant’ heet. Jan was een verstokte vrijgezel en kwam niet alleen voor de nodige pilsjes maar ook voor d’n buurt. En buurten kon Jan.

Die kommen ‘r bè mè nie in

Over Driekske Bullens doet in Veldhoven een mooie anekdote de ronde. Driekske vestigde zich begin jaren 50 met zijn gezin vanuit Oirschot op Zonderwijk waar hij – evenals in Oirschot – een café uitbaatte.

De mysterieuze klok

Vóór 1910 stond op de hoek van de Dreef en de Heerseweg het in 1771 gebouwde raadhuis. Meester Rijken heeft er het volgende verhaal over opgeschreven.

Boomincidenten op Schoot

Op Schoot woonde, aan de rand van den Oeienbosch, het gezin van Harrie en Drieka van der Meeren. Het was alles behalve een doorsneegezin met een eigen levensfilosofie.

De Kromstraat in 1958

Een wandeling door de Kromstraat van 1958 met een terugblik in het verleden. Een artikel in De Kempenaer uit dat jaar was omlijst met advertenties van winkeliers in de Kromstraat.

De Watermeulen

De boerderij die tot aan de ruilverkaveling in de jaren 60 van de vorige eeuw op Dorpstraat 169 stond, kent een rijke geschiedenis.

Mie Fiets uit Oers

In Oerle woonde en leefde van 1854 tot haar dood in 1932 Marie Renders, die in haar jonge jaren bijzonder rap was en daardoor de bijnaam Mie Fiets verwierf.

Zeelst in het Rijksmuseum

Soms kan door speuren, vergelijken, kijken en concluderen een historische puzzel opgelost worden, zo ervoer Marcel Dings – inwoner van het Limburgse Steijl – toen hij onderzoek deed naar een oude tekening van zijn woonplaats, tenminste dat vertelde de toelichting bij de tekening hem. De tekening, opgeslagen in het Rijksmuseum in Amsterdam, bleek echter geen tekening van Steijl, maar van Zeelst.

Mijna’s winkeltje

Mijna van der Meeren is in de jaren 60 van de vorige eeuw in Veldhoven-Dorp een begrip geworden.