Witte gij ’t nog?

Van Kalken, voor al uw vaandels en kazuifels

Uit een artikel over de firma Kalken uit Oirschot met ook opdrachtgevers uit Zeelst, gepubliceerd in De Twee Kwartieren, genealogisch tijdschrift voor Kempen- en Peelland in maart 2021.


Bij het onderzoek naar Bredase passementwerkers treffen we in de Adresboeken J.A.J. van Kalken en zijn jongere broer J.A. van Kalken aan. Deze Joachim Antonius Johannes en Joseph Aloysius vestigen zich na elkaar als borduurfabrikant van kerkgewaden in Breda. Zij maken paramenten, “de meest verborgen schatten van de katholieke kerk”. De vader van deze broers, Daniel van Kalken, was de grondlegger van een dynastie die befaamd zou worden om hun fraaie kerkgewaden en vaandels.

Briefhoofd Van Kalken, Collectie RHCe

Driestel heren: kazuifel en twee dalmatieken, Zeelst (Veldhoven)
Het zijn de berichten van 23 en 26‐5‐1894 uit de Peel‐ en Kempenbode die een beschrijving geven van de feestelijkheden in de RK kerk van Zeelst. Pastoor Mommersteeg viert dan zijn 25-jarig priesterjubileum. Hij is sinds december 1889 de lokale pastoor. Omdat hij uit een welvarende familie in Vlijmen stamt is hij gewend veel kerkspullen uit eigen middelen aan te schaffen. Zo koopt hij met zijn feestjaar in het vooruitzicht in 1892 een koorkap van f 225 bij Van Kalken. In 1894 krijgt hij een driestel: het kazuifel van de Congregatie O.L.V en de twee andere paramenten van de gemeentenaren. Samen kosten ze f 500,‐ De krant schreef: Hij kreeg “een misstel voor drie heeren, casuifel, twee dalmatieken van het keurigste goudlaken, enzovoorts afkomstig uit het zoo gunstig en algemeen bekende atelier van de firma D. van Kalken te Oirschot. Het borduurwerk wordt ten zeerste geroemd, waarbij vooral in het oog valt de door meesterhand bewerkte kelk en reliëf.” Het feestcomité bij dit jubileum staat onder leiding van de burgemeester. Bisschop van de Ven komt die dag ook nog het nieuwe altaar consacreren. Van het koor ontvangt de pastoor een tekening van Jacques Cuijpers. Rest de vraag of de koorkap en het driestel nog bestaan en in Veldhoven zijn te vinden. De Sint‐Willibrordkerk valt onder de Parochie Christus Koning in Veldhoven en is sinds 2016 gesloten voor de eredienst. Ondanks inspanningen in de parochie is het driestel helaas niet terug gevonden.

Harmonie l’Union Fraternelle 1921

Het vaandel van Harmonie l’Union Fraternelle, Zeelst (Veldhoven)
Het bestaan van dit vaandel ontdekte ik toevallig door een contact met heemkundige Jan Bressers uit Veldhoven. Geen krantenknipsel dus als bron, maar een geschrift van de lokale hoofdonderwijzer meester Jacques Cuijpers met daarin de feestrede uitgesproken ter gelegenheid van het 25‐jarig jubileum van de harmonie in 1896. Het muziekgezelschap was in 1871 opgericht en men ging in 1881 het vaandel, gemaakt door Daniel van Kalken, met twee karren ophalen in Oirschot. De Beeldbank van het RHC Eindhoven heeft meerdere foto’s van de harmonie met vaandel. De meest duidelijke is die uit 1921. De vaste opmaak van het vaandel is ook hier: de naam van de harmonie boven, dan de ster met stralen, in het midden een lyra met bladmuziek, daar omheen de lauwertak, daaronder de plaatsnaam en het stichtingsjaar. Over de datering van de foto bestaat geen twijfel.

Emile Rijpert

Gedeelten uit een publicatie in De Twee Kwartieren, genealogisch tijdschrift voor Kempen- en Peelland van de Nederlandse Genealogische Vereniging

MEER VERHALEN

Michieleke begraven te Veldhoven

Tot 1900 werd de laatste kermisdag afgesloten met een heuse begrafenis. Michieleke, een manneke gemaakt van een peen of bietwortel werd dan in een sigarenkistje onder luid gejammer begraven.

Zo zeeje we dè

De familie Van der Meeren op Schoot heeft een overzicht gemaakt van uitdrukkingen die in hun familie vaak gebruikt werden.

Plankgasfeest

De carnaval van 2003 stond op stapel en Ad Welten zou als prins Caravano de prins van Groot-Veldhoven zijn. De kasteleins van Veldhoven-Dorp hadden het plan geopperd om op dinsdag hun cafés te sluiten en gezamenlijk een grote feesttent op de Plaatse te zetten.

Op slot

Jan Huijbers van Schoot was vaste klant in De Plank, het café van Joop en Joke Joly dat nu ‘In d’n Olie-fant’ heet. Jan was een verstokte vrijgezel en kwam niet alleen voor de nodige pilsjes maar ook voor d’n buurt. En buurten kon Jan.

Die kommen ‘r bè mè nie in

Over Driekske Bullens doet in Veldhoven een mooie anekdote de ronde. Driekske vestigde zich begin jaren 50 met zijn gezin vanuit Oirschot op Zonderwijk waar hij – evenals in Oirschot – een café uitbaatte.

De mysterieuze klok

Vóór 1910 stond op de hoek van de Dreef en de Heerseweg het in 1771 gebouwde raadhuis. Meester Rijken heeft er het volgende verhaal over opgeschreven.

Boomincidenten op Schoot

Op Schoot woonde, aan de rand van den Oeienbosch, het gezin van Harrie en Drieka van der Meeren. Het was alles behalve een doorsneegezin met een eigen levensfilosofie.

De Kromstraat in 1958

Een wandeling door de Kromstraat van 1958 met een terugblik in het verleden. Een artikel in De Kempenaer uit dat jaar was omlijst met advertenties van winkeliers in de Kromstraat.

De Watermeulen

De boerderij die tot aan de ruilverkaveling in de jaren 60 van de vorige eeuw op Dorpstraat 169 stond, kent een rijke geschiedenis.

Mie Fiets uit Oers

In Oerle woonde en leefde van 1854 tot haar dood in 1932 Marie Renders, die in haar jonge jaren bijzonder rap was en daardoor de bijnaam Mie Fiets verwierf.

Verloren soldaten ‘terecht’

Een foto van een Engelse begraafplaats aan de Veldhovense Van Vroonhovenlaan gemaakt door Len (Leonard) Hart kwam in 1995 in handen van Jan van Beers.

Zeelst in het Rijksmuseum

Soms kan door speuren, vergelijken, kijken en concluderen een historische puzzel opgelost worden, zo ervoer Marcel Dings – inwoner van het Limburgse Steijl – toen hij onderzoek deed naar een oude tekening van zijn woonplaats, tenminste dat vertelde de toelichting bij de tekening hem. De tekening, opgeslagen in het Rijksmuseum in Amsterdam, bleek echter geen tekening van Steijl, maar van Zeelst.

Mijna’s winkeltje

Mijna van der Meeren is in de jaren 60 van de vorige eeuw in Veldhoven-Dorp een begrip geworden.