Zoeken
Sluit dit zoekvak.

Veldhoven onthuld

Sint-Janstros Oerle

Veldhoven onthuld is een artikelreeks over markant Veldhovens erfgoed.

In Oerle wordt het feest van Sint-Jan de Doper al eeuwen gevierd. De eerste vermelding van een bedevaart dateert uit 1632. Nog steeds wordt het feest van deze heilige gevierd, maar nu met het wijden van de Sint-Janstros. Deze Sint-Janstros wordt aan de buitenkant van de meest gebruikte deur gehangen en zou het huis beschermen tegen ongeluk.

De feestdag van Sint-Jan is op zijn geboortedag, 24 juni midzomer. Johannes wordt aangeroepen bij vallende ziekte, hoofdpijnen, kinderziekten en depressies. Het plantje dat naar Sint-Jan de Doper genoemd is – Sint-Janskruid – bloeit die dag en wordt in medicijnen gebruikt. Sint-Janskruid wordt ook wel “jaag den duivel” genoemd. Het werd vroeger als afweer gebruikt tegen hekserij, magie en blikseminslag. In een Sint-Janstros moet in ieder geval Sint-Janskruid zitten. Verder korenbloemen en bladeren van de notenboom, Duizenschoon, stekelneusjes, vingerhoedskruit, Sint-Janslelie, Spaans gras kunnen ook. In Oerle worden de Sint-Jans-trossen veelal gemaakt door op een karton de verschillende bloemen in laagjes aan te brengen.

In de Eucharistieviering van 24 juni worden de trossen gewijd. De priester besprenkelt de trossen met wijwater. Na de heilige mis verwijdert men de tros van het vorige jaar en hangt men de nieuwe ervoor in de plaats. De tros van het jaar ervoor is niet meer dan wat

verdorde bloemen en bladeren. Maar volgens de traditie mag de oude tros niet eerder verwijderd worden dan dat de nieuwe hangt.

Nu de wijding niet meer in de kerk kan plaats vinden – het kerkgebouw is geen kerk meer – vindt de wijding plaats in de schuilhut van het gilde.

MEER VELDHOVEN ONTHULD

Aert Swaens

In 1963 krijgt de gemeente Veldhoven bij de totstandkoming van de wijk Zonderwijk behoefte aan een plaatselijke woningcorporatie.

Parochie Sint-Maarten Heikant

Toen de wijk Heikant / De Kelen in voorbereiding was (1965) werden er voor deze wijk drie katholieke kerken gepland. Dat blijkt later wel erg optimistisch te zijn.

Het Klokmonument

De klok in het monument is een luidklok uit de H. Caeciliakerk. Zij is gegoten in 1801 en komt oorspronkelijk uit de kerktoren die tot 1834 op de Oude Kerkhof in d’Ekker stond.

De Ginkgo biloba

In de achtertuin van de Oude Pastorie staat ook een monument en wel een groen monument, de Ginkgo biloba oftewel de Japanse notenboom.

De Gender

Voor veel Veldhovenaren van nu zal het misschien een betekenisloos stroompje zijn maar voor de ontwikkeling van Veldhoven is de Gender van belang geweest.

Voormalige boerderij

Deze voormalige boerderij van het Noordbrabantse langgeveltype is op 8 mei 1967 ingeschreven als rijksmonument.

Fabrikantenwoning

Op Locht 18 staat een woonhuis dat herinnert aan de Veldhovense fabrikantentijd uit de tweede helft van de 19e eeuw.

De Brink van Zandoerle

Zandoerle is gebouwd rondom een beschermd historisch uniek dorpsgezicht. Een rechthoekig plein aan een doorgaande weg die van Oerle naar Knegsel leidt.

De Leeuwenhoff

Aan de Berkt 50 staat de eerste burgemeesterswoning van Oerle, genaamd De Leeuwenhoff. De eerste burgemeester van Oerle, Johannes van Sambeek, laat het in 1811 bouwen.

De Oude Kerkhof, d’Ekker

De Oude Kerkhof in de wijk d’Ekker is één van de oudste historische locaties in de gemeente Veldhoven. Eeuwenlang heeft daar de kerk van Veldhoven-Dorp/Zonderwijk gestaan.

Het Notarishuis

Eén van de oudste en meest karakteristieke panden in de gemeente Veldhoven.

De pastorie van Meerveldhoven

Wie is de ontwerper van de pastorie aan de Kapelstraat-Zuid? Het gemeentearchief en het parochiearchief geven geen uitsluitsel.

De Kers

Daar waar nu uitgaanscentrum De Kers staat, stond vroeger brouwerij/herberg ‘De drie zwaantjes’.

De Steenselse Hut

Locht 120 staat bij oudere Veldhovenaren bekend als de Steenselse Hut. In de 19e eeuw stond er een sobere hut die bewoond werd door de familie Van Ham.

Hendrik Willem Platteel

Dit in 1885 gebouwde pand werd in 1897 door Hendrik Willem Platteel gekocht die er een sigarenfabriekje begon.

J. Limpens Smederij

Smid Jan Limpens betrekt in 1922 met zijn echtgenote Maria Barbara Schoutissen vanuit Eindhoven dit woonhuis met smederij.

Het Koetshuis

Op de splitsing Oude Kerkstraat-Paleisstraat staat sinds 1880 het Koetshuis. De klokgevel met daarin de zesdelige schuiframen vallen het meest op.

Museum ’t Oude Slot

Verscholen in een prachtige wijk ligt, omringd door een gracht, een van de mooiste Rijksmonumenten van Veldhoven.

Selstadium

Burgemeester Antonius Janssens liet in 1895 op deze zichtlocatie dit prachtig pand bouwen.

De Protestantse Pastorie

De naam Protestantse Pastorie verwijst naar de geschiedenis van het pand dat in 1770 werd gebouwd. Maar haar verhaal begint al eerder.

Oude raadhuis

Dit gebouwtje herinnert ons er aan dat Oerle eens een eigen gemeente was.

Villa ‘het Slot’

Deze markante villa werd in 1928 gebouwd naar een ontwerp van de Bossche architect Albert Valk, de broer van de meer bekende Hendrik Valk.

Klooster en pensionaat

Meer dan 100 jaar hebben het klooster en het pensionaat “Onze Lieve Vrouw van Lourdes” het straatbeeld van de Oude Kerkstraat bepaald.

Het Trapjeshuis

Het markante Trapjeshuis is zo genoemd naar de trapgevels aan de zijkant.

De tram

Tussen 1897 en 1937 reed er een stoomtram door de Kempen, van Eindhoven naar Reusel.

De Lindebloem

Op 16 februari 1901 werd bij notaris Hordijk te Vessem door lokale boeren de Coöperatieve Roomboterfabriek “De Lindebloem” opgericht.

De Schaapskooi

“De Schaapskooi” was de laatste herinnering aan het boerenleven op Sondervick.

Huize Ter Eik

Dankzij een verharde weg, een trambaan en de Gender had het een gunstige ligging voor industrieën en was het aantrekkelijk voor fabrikanten in markante villa’s.

Locht 44 en 44a

Op de Locht in Veldhoven staan enkele karakteristieke panden die herinneren aan de industrialisatie die in de tweede helft van de 19e eeuw de dorpen in de Kempen veroverde.

Molen De Adriaan

Op de grens van Meerveldhoven en d’Ekker staat de molen ‘De Adriaan’, een rijksmonument uit 1906.

Zandoerle 30

Zandoerle 30 is een langgevelboerderij van omstreeks 1865. Het is een rijksmonument.

Kapelstraat 8

Door aannemer Pieter van Grootel in zakelijke stijl gebouwde villa naar voorbeelden van de wereldbekende architect Willem Marinus Dudok.

Zandoerle 11

De woonboerderij, meer dan 100 jaar verbonden geweest aan de familie Van de Ven, kent een rijke geschiedenis.

Café De Beurs

Al in de 19de eeuw stonden er tegenover de kerk in Veldhoven-dorp twee cafés: het café van Friedje Verhagen (Dorpstraat 15) en dat van Driek Bijnen (Dorpstraat 17).