In Oerle is rond de jaren 50 iedereen katholiek, op één gezin na, maar dat woont op de dorpsgrens met Veldhoven, dus “goed aan ene kant.” De kinderen van dit gezin zitten ook niet op de dorpsschool Sint Jan Baptist. De kerk bepaalt immers samen met de school het kinderleven. Wat betekent dat?
Een pas geboren kind wordt meestal nog dezelfde dag gedoopt. Als dat niet kan, bijvoorbeeld omdat de geboorte in de avond of nacht heeft plaatsgevonden, vindt de doop de volgende dag plaats en dan in de voormiddag. Het komt regelmatig voor dat een kind overlijdt bij de geboorte of in de uren erna. Om ervoor te zorgen dat zo’n kind toch het rijk van God binnen kan, wordt het dus zo snel mogelijk gedoopt. Indien een kind sterft voordat het gedoopt is, wordt het begraven in ongewijde grond net buiten het parochiekerkhof of op een afgescheiden uithoek van het kerkhof.
De doop is gewoonlijk de taak van de meter (peettante) die vaak wordt bijgestaan door een buurvrouw of een andere aanverwante. Zij gaan met het kind naar de kerk en laten het dopen. Pas later gaat ook de vader mee. De moeder moet na de geboorte ongeveer negen dagen in bed moet blijven.
Als de jonge moeder weer voor de eerste keer naar de kerk kan gaan, vindt de kerkgang plaats. Bij de ene moeder is dat na tien dagen, bij de andere duurt dat soms drie weken. De kerkgang is voor veel vrouwen een beproeving, daar zij dit nogal een vernedering vinden.
Bijna overal gebeurt het zo, dat de vrouw achter in de kerk wordt opgehaald door de pastoor. Zij moet daarbij de stola vasthouden en wordt dan naar voren geleid. Daar moet zij de gebeden ter vergiffenis bidden. Men heeft vaak het gevoel of men zwaar gezondigd heeft. Hierna is de vrouw weer in de gemeenschap opgenomen en mag ze weer deelnemen aan de Heilige Mis.
Als de kinderen ongeveer 7 jaar zijn, meestal in de 2e klas, doen alle kinderen de Eerste Heilige Communie. De voorbereiding wordt gedaan door de leerkracht van de school, bij meisjesscholen vaak een zuster.
Bij het verlaten van de lagere school doen de kinderen hun Plechtige Communie, oftewel de hernieuwing van de doopbelofte. In deze viering wordt door het kind zelf de belofte, die de peter en de meter bij de doop hebben gedaan, herhaald.
Tussen de Eerste Heilige Communie en de Plechtige Communie komt de bisschop, meestal eens in de vier jaar, het Heilig Vormsel toedienen. De kinderen van soms wel vier leerjaren gaan dan met de klas van de school naar de kerk. Het hoofd van de school en diens echtgenote nemen vaak voor alle kinderen tegelijk de plaats van de ouders in. Later, wanneer het kinderaantal toeneemt, wordt de bisschop vaak vervangen door de deken van het dekenaat, waaronder de parochie resulteert.
Foto: Eerste Heilige Communie met pastoor Gerard Vekemans in de St. Jan de Doperkerk in Oerle, 1977.
