Wist je dat we al sinds 2014 leerlingen op de Veldhovense basisscholen lesgeven over WOII? In 3 lessen horen ze over de lokale gebeurtenissen, de gevolgen hiervan en de lokale herdenkingen. We geven de slachtoffers een gezicht door hun persoonlijke verhalen te vertellen. Zo vertelt Frits Jansen in een video over de aankomst van de eerste Duitsers op het kerkplein van Veldhoven-Dorp toen hij 14 was.
Aanleiding voor de start van deze lessen was de onthulling van het monument Donderslag bij Heldere Hemel waarbij Zeelst Schrijft Geschiedenis lessen verzorgde over het waarom van dit monument. In datzelfde jaar bracht Veldhoven-Dorp Historisch Bekeken een boek uit over de oorlogsjaren in Veldhoven-dorp. In 2015 is gestart met een lesprogramma dat beide initiatieven combineert. Veel aandacht is er ook voor bezinning en reflectie door de leerlingen.
Het project
Alle Veldhovense basisscholen doen mee en op het Sondervick-college verzorgen wij les 2 in de derde klas van VMBO-t. Havo en VWO gaan wat ons betreft volgen. De lessen 1 en 3 kunnen worden verzorgd door de eigen vakdocenten.
In de eerste les komen onder meer de crisis van de jaren ’30, de armoede in met name Duitsland, het zoeken naar zondebokken en het opstaan van een sterke leider en het wij- zij-denken komen laan de orde. De leerkracht kan in deze les zelf in de algemene lesstof nadruk leggen op bepaalde facetten en aanvullingen geven, zodat er een optimale basis is voor les 2.
Les 2 bestaat vooral uit persoonlijke verhalen die de gastdocenten gehoord hebben van mensen die de oorlog hebben meegemaakt. Ook wordt de basiskennis uit les 1 nog even teruggehaald. Drie koppels van gastdocenten met een onderwijsachtergrond verzorgen de les.
Angst en onzekerheid
Er is veel aandacht is voor de angst en onzekerheid die er was in die tijd. Indrukwekkend is de video van Veldhovenaar Frits Jansen (foto) die vertelt over de aankomst van de eerste Duitsers op het kerkplein van Veldhoven-Dorp toen hij 14 was. Ook beschrijft hij het neerstorten van een Duitse bommenwerper die terugkeerde naar het Vliegveld Welschap vlak bij zijn ouderlijk huis.
Aandacht ook voor de angst voor wapens als de V1 en V2 en de risico’s van de aanwezigheid van een vliegveld vlakbij. Verder komen de Veldhovense dwangarbeiders die moesten werken in de Duitse oorlogsindustrie aan bod evenals Market Garden met de trieste gevolgen voor de bewoners van Zeelst.
De slachtoffers krijgen een gezicht.
De Veldhovense herdenkingsmonumenten en bijzondere straatnamen met hun betekenis worden besproken. Afgesloten wordt met het zoeken naar een alternatief voor het wij-zij-denken.
Herdenken
Les 3 begint weer met herdenkingsmonumenten en over de betekenis van herdenken. Er wordt verteld over het initiatief van de Wereldvredesvlam. De vlam komt in de klas en elke leerling ontsteekt daaraan een waxinelichtje.
Als afsluiting gaan de leerlingen hun gedachten op papier zetten in de vorm van een elfje, een gedichtje of eigen gedachte. Bij de herdenkingen op 4 mei en 17 september lezen enkele leerlingen voor wat zij hebben geschreven.
Foto: beeld uit de video waar in Frits Jansen vertelt over de aankomst van de eerste Duitsers op het kerkplein van Veldhoven-Dorp toen hij 14 was.
