Tot in de eerste helft van de 20e eeuw bepalen boerderijen in Veldhoven het dorpsbeeld. Het zijn voornamelijk karakteristieke boerderijen van een bepaald type, dat je overal in de Kempen tegenkomt.
In de zijgevel van deze boerderijen zitten diverse deuren, o.a. de hoge schuurdeur om het hooi binnen te rijden. In de jaren 50 en 60 van de vorige eeuw zijn ze zo goed als verdwenen door de explosieve toename van woningen en het ruilverkavelingsproject dat tussen 1960 en 1965 is uitgevoerd om boerderijen uit de woonbebouwing weg te krijgen. Slechts enkele van deze boerderijen zijn bewaard gebleven, vaak in verminkte toestand omdat ze hun boerderijstatus hebben moeten inruilen voor woonboerderij. In Zandoerle zijn ze soms nog herkenbaar.
- Hoe wordt dit type boerderij genoemd?
Antwoord
De boerderijen die tot in de eerste helft van de 20e eeuw het dorpsbeeld bepalen zijn langgevelboerderijen.
De langgevelboerderij, het woord zegt het al, is een boerderij waarvan de zijgevels zijn uitgegroeid. In de zijgevel zitten de toegangsdeuren tot het bedrijfsgedeelte. In het oudere type, tot in de tweede helft van de 19e eeuw, zit in de zijgevel nog de voor de schuurdeur in nodige onderbreking. Bovendien zit dan de voordeur nog in de voorgevel. In het latere type, vanaf de laatste decennia van de 19e eeuw, is de voordeur naar de zijgevel verhuisd en is de onderbreking voor de schuurdeur verdwenen. Van voor naar achteren vinden we in de langgevelboerderij d’n herd (woonruimte), de koestal, de achterstal, de schuurherd en de achterschuur.
