Het is een open deur intrappen om vast te stellen dat Veldhoven de afgelopen 100 jaar enorm is veranderd. Veel historische gebouwen zijn verdwenen, Daaronder heel veel bijzonder erfgoed. Zo ook de vroegere bewaarschool aan de Dorpstraat in Veldhoven-Dorp.
Een stukje geschiedenis
In mei 1900 wordt in Veldhoven-Dorp door de zusters Franciscanessen een liefdegesticht voor de bejaardenzorg, een lagere school en een handwerkschool opgericht. Bovendien komt er een bewaarschool voor kinderen van 4 en 5 jaar. Tot 1922 draagt het kerkbestuur de financiële lasten. In dat jaar worden klooster met bijgebouwen en tuin verkocht. In 1923 verrijst er een nieuwe meisjesschool en daarachter in 1928 een nieuwe bewaarschool. De zusters blijven de onderwijstaken verrichten tot september 1959. Dan nemen leken-onderwijzers en onderwijzeressen het over. De bejaardenverzorging wordt in 1972 overgedragen aan verzorgingstehuis ‘Huize Merefelt’. De laatste gasten van het oude liefdegesticht vertrekken in april 1975, waarna ook de laatste zusters Veldhoven-Dorp verlaten. In juli-augustus van datzelfde jaar worden de kapel, het klooster en de bijgebouwen gesloopt. De Sint-Caecilia meisjesschool en de Sint-Anna kleuterschool volgen in 1986.
Zomaar… een Mariabeeld
Vanaf de jaren zeventig wordt het onderhoud aan de Veldhovense basisscholen verzorgd door de gemeente Veldhoven. Als de sloop van de meisjesschool en de bewaarschool zich in 1986 aankondigen, moeten de schoolgebouwen leeggemaakt worden. Alles moet eruit, want de slopershamer kent geen genade. Twee medewerkers van de dienst Bouw en Woningtoezicht zien in een nis in de buitengevel van de bewaarschool het één meter hoge Mariabeeld staan en kunnen het niet over hun hart verkrijgen dat het in de puincontainer zal belanden. Bij de sloop wordt het beeld gered. Maria kent genade in de ogen van Jan Renders en Nol Jansen en ze nemen het beeld mee naar de gemeentewerf. Daar verkrijgt het een prominente plaats in de werkplaats.
In ’t Oude Slot
Nol Jansen wordt later bode op het gemeentehuis, maar Jan Renders blijft tot aan zijn pensioen in april 2024 bij de dienst gemeentewerken. Bij zijn afscheid wordt hem op het hart gedrukt dat het beeld nu toch echt weg moet anders belandt het alsnog in de container. Goede raad is duur en dus gaat het beeld mee naar hem thuis. Er wordt contact gelegd met het Erfgoedhuis Veldhoven, dat op haar beurt contact opneemt met Museum ’t Oude Slot. Daar wordt Maria met open armen ontvangen.
Maria is niet helemaal ongeschonden uit de strijd gekomen. De kroon op haar hoofd mist enkele stukjes en de losgeraakte scepter en de linkerhand zijn er nog wel maar dienen gemaakt te worden. Hans Sonnemans, directeur van het museum, heeft toegezegd het beeld te laten restaureren en een mooie plaats te geven in zijn museum. Blijft er toch een mooi stukje historisch erfgoed behouden voor Veldhoven.
Foto: Links Maria uit de nis, daarnaast de kleuter(bewaar)school in 1979 met uiterst rechts de Sint-Caecilia meisjesschool.