De medewerkers van Museum ’t Oude Slot beschouwen de locatie aan de Hemelrijken als het mooiste plekje van Veldhoven. Het ligt er in een prachtomgeving en kent een rijke historie.
Adellijck Huys
Begin jaren 60 zijn er plannen om de oude boerderij – waaruit Museum ’t Oude Slot is voortgekomen – af te breken in verband met een geplande nieuwbouwwijk. Op initiatief van Ton Vromans kan de historische boerderij met stal schuur en bakhuis behouden blijven.Historisch omdat de boerderij in 1825 gebouwd is op de resten van het Adellijck Huys oftewel ’t Slot van Zeelst, eind 16e eeuw gebouwd door Goyart van Eyck.
Op 14 december 1819 koopt Wilhelmus Keijzers het in verval geraakte Adellijck Huys. Het wordt omstreeks 1825 gesloopt waarbij de gracht gedeeltelijk wordt gedempt. In 1946 is het overgebleven deel van de gracht gedempt met het puin van het gemeenschapshuis dat in de oorlog was gebombardeerd.
Museumfunctie
In 1964 verkoopt de familie Van den Boomen (erfgenamen van de familie Keijzers) de historische hoeve aan de gemeente Veldhoven. In hetzelfde jaar begint een groepje amateurarcheologen onder leiding van Ton Vromans met opgravingen naar overblijfselen van het oude Adellijck Huys. De gracht wordt leeggehaald en de vondsten worden tentoongesteld in het bakhuis van boerderij ’t Slot.
Met enige goede wil kan gezegd worden dat de oude boerderij daarmee een museumfunctie krijgt. Het museum-in-wording wordt geheel beheerd door vrijwilligers. De gemeente zorgt voor de financiële basis en donateurs vullen die aan. Eén donatie maakt het zelfs mogelijk om in 1967 een nieuwe gracht te graven. Inmiddels heeft de museum-boerderij in 1966 de status van Rijksmonument verworven.
Archeologische werkgroep
De opgravingen van de amateurarcheologen hebben de aanzet gegeven tot het museum en omgekeerd heeft de oprichting van het museum hen gestimuleerd om hun activiteiten uit te breiden als Archeologische Werkgroep ’t Oude Slot die in 2010 zal opgaan in de in 2004 opgerichte Stichting Zeelst Schrijft Geschiedenis. Sommige leden van de werkgroep hebben later van hun hobby hun beroep gemaakt waaronder Nico Arts.
Gemeentemuseum
Het enthousiasme van de tientallen vrijwilligers krijgt steun van de gemeente Veldhoven en leidt begin jaren 70 tot plannen om van de oude boerderij een echt museum te maken.
De zaken worden onder de noemer ‘gemeentemuseum’ beroepsmatiger aangepakt. De boerderij met bijgebouwen wordt in 1973-1974 met behulp van vrijwilligers gerestaureerd.Op 30 november 1974 wordt Gemeentemuseum ‘t Oude Slot feestelijk geopend door burgemeester Gerard Elsen. De professionalisering gaat daarna verder met restauratiewerkzaamheden in 1977. Sinds 7 september 1998 is het museum verzelfstandigd en wordt het beheerd door Stichting Museum ‘t Oude Slot.
Twee jubilea
Het is lastig om vast te stellen wat we nu precies moeten zien als de start van Museum ’t Oude Slot. Misschien moeten we dit jaar voor de zekerheid twee jubilea vieren: het diamanten jubileum voor de aanzet van het museum in 1964 en het gouden jubileum voor de start van het ‘echte’ museum in 1974. Tweemaal proost!
Erfgoedhuis Veldhoven en Museum ’t Oude Slot werken al vele jaren samen, o.a. bij exposities, bij het organiseren van de Open Monumentendag en bij het delen van kennis en ervaringen. Op 30 november 2024 werd deze samenwerking bestendigd in een samenwerkingsconvenant.